جستاری در کشف پیوندهای ادب فارسی و عربی

Authors

  • سمیره خسروی
  • صدیقه رضایی
Abstract:

مولانا در تصاویر هنری خود از آرایه‌های بیانی و فنون بلاغی در مثنوی ‏معنوی بهره بسیار برده است؛ از جمله کنایه به عنوان ابزاری کارآمد در علم بیان، ‏مورد توجّه او قرار گرفته، بسیاری از سخنان خود را در قالب این شیوه بیانی مطرح ‏ساخته است. ‏ در این پژوهش کنایه و کارکردهای تصویری آن، در مثنوی معنوی به ‏شیوه توصیفی - تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته و سعی شده است رابطه کنایات ‏مثنوی با کنایه‌های عربی مشخّص و میزان شباهت و اشتراک این مقوله در مثنوی ‏و ادب عربی مورد بررسی قرار گیرد.‏ نتیجه این پژوهش مشخّص می‌سازد که کنایه‌های موجود در مثنوی، ‏شباهت بسیاری با کنایه‌های عربی دارد و از آنجا که کنایه‌های هر فرهنگ، ‏اختصاص به همان فرهنگ دارد، این همسانی از نشانه‌های پیوند عمیق تاریخی، ‏فرهنگی و تأثیر و تأثّر دو زبان و فرهنگ عربی و فارسی در یکدیگر است. از دیگر ‏سو قرائن و شواهد نشان می‌دهند که دست‌کم هشت مورد از کنایه‌هایی که در این ‏مقاله به آنها اشاره شده ایرانی هستند و به همین سبب، برخلاف دیدگاه عمومی، با ‏اطمینان تمام نمی‌توان ادّعا کرد که بقیه آنها عربی هستند. ‏

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ضرب‌المثل در ادب فارسی و عربی، پیشینه و مضامین مشترک

مثل در گستره ادبیات از نقش و جایگاه والایی برخوردار است؛ به طوری که ارزش و اهمیت علمی و تاریخی آن از کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها کمتر نیست. در زندگی تمامی اقشار جامعه، اعم از عامی، تحصیلکرده، فرهیخته و... مثل کاربرد ممتازی دارد و چه بسا جملة کوتاهی که ضرب‌المثلی یا حکمتی به ارث رسیده از گذشتگان است، کار ساعت‌ها سخن گفتن، دلیل آوردن و استدلال کردن و بحث کردن را انجام داده است. تاریخ امثال و حکم در ز...

full text

ضرب‌المثل در ادب فارسی و عربی، پیشینه و مضامین مشترک

مثل در گستره ادبیات از نقش و جایگاه والایی برخوردار است؛ به طوری که ارزش و اهمیت علمی و تاریخی آن از کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها کمتر نیست. در زندگی تمامی اقشار جامعه، اعم از عامی، تحصیلکرده، فرهیخته و... مثل کاربرد ممتازی دارد و چه بسا جملة کوتاهی که ضرب‌المثلی یا حکمتی به ارث رسیده از گذشتگان است، کار ساعت‌ها سخن گفتن، دلیل آوردن و استدلال کردن و بحث کردن را انجام داده است. تاریخ امثال و حکم در ز...

full text

بررسی تطبیقی بلاغت در ادب عربی و فارسی

در مقالۀ حاضر علم بلاغت از آغاز تا امروز در ادب عربی و فارسی به صورت تطبیقی، بررسی و سیر آن با توجه به خصوصیات زمانی و شیوه نگرش و توجه دانشمندان به مسائل بلاغی به طور مستقل مطرح شده است. همچنین، آثار و نظر های دانشمندانی که صاحب تفکر و اندیشه های والا در علم بلاغت بوده اند، بیان و در پایان نتیجه گرفته شده است که بلاغیون فارسی زبان در طرح صناعات عربی بیشتر تحت تأثیر بلاغیون عربی زبان بوده اند.

full text

بررسی تطبیقی بلاغت در ادب عربی و فارسی

در مقالۀ حاضر علم بلاغت از آغاز تا امروز در ادب عربی و فارسی به صورت تطبیقی، بررسی و سیر آن با توجه به خصوصیات زمانی و شیوه نگرش و توجه دانشمندان به مسائل بلاغی به طور مستقل مطرح شده است. همچنین، آثار و نظر های دانشمندانی که صاحب تفکر و اندیشه های والا در علم بلاغت بوده اند، بیان و در پایان نتیجه گرفته شده است که بلاغیون فارسی زبان در طرح صناعات عربی بیشتر تحت تأثیر بلاغیون عربی زبان بوده اند.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 7

pages  75- 106

publication date 2013-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023